سرور
منظور از سرور، سیستمهایی هستند که وظیفه سرویسدهی و ارائه خدمات به سایر سیستمها را بر عهده دارند.
سرور یک کامپیوتر همیشه در دسترس است. بهاین معنی که تمامی سیستمهای موجود در شبکه از این کامپیوتر فرمان میگیرند
و نیازهای تحت شبکه خود را به کمک آن تامین میکنند.
سیستم هایی که از سرور خدمات دریافت میکنند، با عنوان خدمات گیرنده یا کلاینت (Client) شناخته میشوند.
زمانی که شما به استفاده از خدمات اینترنتی میپردازید، در واقع در نقش سرویسگیرنده عمل میکنید
و کامپیوتری که از آنسوی شبکه به شما خدمات ارائه میکند، نقش سرویسدهنده یا همان سرور را دارد.
به این ترتیب، دنیای اینترنت با ارتباط میلیونها کامپیوتر سرویسدهنده و سرویسگیرنده شکل میگیرد.
در تعریفی دیگر سرور کامپیوتری است که درخواست را پردازش کرده و داده را به کامپیوتر دیگری در بستر اینترنت یا شبکه انتقال میدهد.
سرورها برای تبادل دادههای دیجیتالی، از دریافت ایمیل تا ارائه تصاویر با وضوح بالا، با یکدیگر در تعامل و ارتباط هستند.
هر سرور دارای یک دامنه پروتکل اینترنت (IP) است که یک آدرس آنلاین منحصر بهفرد به سرور میدهد.
بهعنوان مثال اگر www.google.com را در یک مرورگر آنلاین تایپ کنید، مرورگر IP منحصر بهفرد مختص Google را فراخوانی میکند.
در یک دیتاسنتر، یک کامپیوتر فیزیکی که برنامهی سرور بر روی آن اجرا میشود را سرور می گویند.
اساس کار سرور مبتنی بر انتظار به درخواست کاربر و برآورده کردن آن است منظور از کاربر میتواند یک برنامه هم باشد.
منابع سخت افزاری سرور چیست ؟
سرور از قطعات سختافزاری خاصی تشکیل شده است که بالاترین پردازش و عملکرد از آنها انتظار میرود.
عموما سرورها از پردازندهای قدرتمند با چندین عدد هسته فیزیکی و مجازی، RAM بالا و هارددیسک با فضای ذخیرهسازی چند ترابایتی، تشکیل میشوند.
با توجه به این میزان قدرت و عملکرد، سرور باید در فضایی نگهداری شود که بدون هیچگونه اختلال و قطعی به صورت ۲۴ ساعته روشن و به اینترنت وصل باشد.
کاربرد سرور با توجه به این ساختار و پاسخگویی به درخواستهای متعدد کاربران، معنا مییابد.
دیتاسنتر چیست ؟
محلهای ویژهای در سراسر دنیا با نام دیتاسنتر یا همان مرکز داده، جهت نگهداری از سرور ها احداث میشوند
که تمرکز آنها بر روی کیفیت شبکه، پشتیبانی قطعات و نرمافزارهای مورد نیاز است.
این مراکز داده بصورت تخصصی، شرایط را برای استفاده از سرورها به دور از قطعی و مشکلات دیگر، فراهم میآورند.
بنابراین “دیتاسنتر” محلی است که صدها و یا هزاران کیس سرور را در رکها (Rack)، کیجها (Cage) و اتاقهای مختلف، جای میدهد.
ساختمان دیتاسنتر از بخشهای مختلفی مانند اتاق کنترل، اتاق سرور، ژنراتورها، تاسیسات خنکسازی، انبار سخت افزار، اتاق UPS و Battery Backup، اتاق نگهداری از وسایل اطفای حریق و اتاق مدیریت شبکه تشکیل میشود.
این بخشها با توجه به نیازها، طراحی و امکانات و زیرساخت برای هر مرکز داده، کاملا متفاوت خواهند بود.
سیستم عامل سرور چیست ؟
سرورها دارای نرم افزار و سیستم عامل های مختص به خود هستند که بر روی این کامپیوتر ها نصب می شود.
از این جمله سیستم عامل سرور می توان به سیستم عامل های توزیع های مختلف Linux و Windows Server اشاره کرد.
همچنین بر اساس ساختاری، به هنگام خرید سرور اختصاصی خارج بایستی بدانید که سرورها به سه دسته Tower ،Rack و Blade تقسیم می شوند که Rack و Blade بیشتر در محیط ها و شبکه های بزرگ مانند ISP ها استفاده می شوند.
این سرورها باید بطور شبانه روزی کار کنند. به همین دلیل برای مراقبت و خنک کردن آنها بهترین روش ها به کار گرفته می شود.
به همین دلیل در هنگام نصب سیستم عامل سرور باید به کاربرد سرور و نرم افزار هایی که بر روی آن نصب شده توجه داشت.
انواع سیستم عاملهای سرور چیست ؟
انواع سیستم عامل های سرور به شرح زیر است:
- لینوکس: تمامی توزیعات لینوکس مانند CentOS، Debian و…
- ویندوز: تمامی نسخههای مختلف ویندوز مانند Windows Server 2012، windows Server2016 یا نسخههای قدیمی ۲۰۰۸
- مجازیساز: نرمافزار مجازیسازVmware ESX و Hyper-v ، KVM و…
ویژگی های سرور
- انحصاریبودن منابع سختافزاری
- قابلیت افزایش و ارتقا سختافزار سرور
- اتصال دائمی به اینترنت
- سرعت عملکرد بسیار بالا
- قدرت پردازش و قدرت محاسباتی سریع
- امنیت بالا
- امکان پیادهسازی Raid نرمافزاری و سختافزاری، بر روی سرور
انواع سرور از نظر تخصیص منابع
حال که با مفهوم سرور آشنا شدید اکنون به بررسی کاربرد سرور می پردازیم سرورها جهت ارائه خدمات به کاربران به چند دسته سرور اشتراکی، سرور مجازی و سرور اختصاصی، تقسیممیشوند که نحوه تخصیص منابع آنها، متفاوت است.
سرور اشتراکی
سرورهای اشتراکی دارای منابع اختصاصی نمیباشند و محدودیت سخت افزاری دارند.
در واقع بر روی یک سرور ممکن است چندین سایت یا هاست وجود داشته باشد و مشکل سایتها ممکن است بر روی سایتهای دیگر تاثیر بگذارد.
این سرورها بهصورت مشترک در اختیار کاربران قرار میگیرند.
از معایب سرور اشتراکی میتوان محدود بودن منابع و امنیت پایینتر را نام برد.
همچنین وجود محدودیت در نسخه و نرم افزارهای ارائه شده توسط سرور باعث میشود تا این نوع سرور مناسب فعالیت شرکتها و سازمانهای بزرگ نباشد.
این نوع سرورها زمانی توصیه میشوند که شرکت در بدو تاسیس و ابتدای کار و صرفهجویی در هزینهها باشد.
سرورهای اشتراکی برای کسبوکارهای نوپا مانند فروشگاههای اینترنتی کوچک و کلا شرکتها با بازدید کم که به دنبال داشتن تنها یک ویترین مجازی آن بهعنوان اطلاعرسانی در مقیاس محدود هستند توصیه میشود.
سرور مجازی
در این نوع سرور (virtual private server) یک سرور فیزیکی توسط نرم افزارهای مجازی ساز به بخشهای کوچکتر تقسیم میگردد
که هر کدام از بخشها به طور مستقل و مجزا به همراه سیستم عامل و اپلیکیشنهای خود اجرا میشوند.
منابع سرور مجازی با توجه به نوع مجازیساز میتواند اختصاصی و یا اشتراکی باشد.
همچنین سخت افزار سرور نکته بسیار مهمی است که باید حتما به آن توجه شود. سرور مجازی، حد فاصل بین سرور اشتراکی و سرور اختصاصی میباشد
زیرا در این مدل شما به صورت مجازی به منابع بیشتری دسترسی دارید.
در سرورهای مجازی، سایتهایی که روی یک سرویسدهنده و یا وب سرور قرار میگیرند، به مراتب کمتر از سایتهای موجود در سرورهای اشتراکی هستند.
بههمین دلیل فضای بیشتری را در اختیار خواهید داشت. بسته به نوع مجزای ساز، منابعی که در اختیار مشتریان قرار میگیرد
میتواند کاملاً اختصاصی و یا مشترک باشد. هدف از ارائه سرور مجازی در واقع کاهش هزینهها میباشد.
سرور اختصاصی
وب سایتهای پربازدید شرکتها و سازمانهای بزرگ مانند فروشگاههای آنلاین، نیاز به منابع زیادی مانند: امنیت، سرعتبالا، پهنای باند مناسب و دسترسی بالا برای نصب هرگونه نرمافزار یا ایجاد تغییرات، خواهند داشت.
کاربران سرورهای اختصاصی در پردازنده، RAM، فضای دخیرهسازی و پهنای باند کاملا اختصاصی میزبانی میشوند.
خرید سرور اختصاصی یک انتخاب مناسب برای توسعهدهندگان وب و اپلیکیشن نیز میباشد.
زیرا برای نصب نرمافزار و ایجاد تغییرات محدودیتی ندارند. لازم به ذکر است که هزینه سرورهای اختصاصی با توجه به نوع سیستمعامل، منابع و منطقه جغرافیایی متغیر است.
این نوع سرورها به علت انعطاف بالایی که دارا میباشند میتوانند پاسخگوی نرم افزارهای متعدد و گوناگونی باشند که بر روی آنان نصب میشوند.
کولوکیشن یا دیتاسنتر
درصورتیکه سرور تهیه نمودهاید ولی از بستر مناسب برای پشتیبانی از سرور اعم از دما، رطوبت مناسب و همچنین پهنای باند برخوردار نمیباشید،
میتوانید از شرکتهای که دارای دیتاسنتر و یا اتاق سرور هستند، فضا اجاره نمایید تا سرور خود را در آن قرار دهید.
به این عمل Collocate گفته میشود. باتوجه به اين كه شرايط و تجهيزات نگهداري سرور در همه جا ممکن نیست،
از اينرو كاربر سرور خود را اصطلاحا بهصورت collocate به يك مركز داده میسپارد تا عمليات نگهداری و اتصال اين سرور به اينترنت در اين مركز داده انجام شود و بهصورت ريموت از راه دور به سرور دسترسی خواهد داشت.
در این نوع سرور، سخت افزارها مانند Ram ، CPU، Hard و … توسط کاربر خریداری شده و به دلخواه او نصب میگردد.
تمامی نیازهای نرم افزاری سرور مانند نصب سیستم عامل و نصب نرم افزارها توسط کاربر صورت میپذیرد.
همچنین مالک سرور اجازه دسترسی به سرور را دارا است. نگهداری سرور، تامین اینترنت، پهنای باند و برق مورد نیاز برای سرور در دیتاسنتر بر عهده شرکتهای هاستینگ میباشد.
دیتاسنتر هزینه خدمات ماهانه را نیز از کاربر دریافت میکند. لازم است این نوع سرور در مكانی اختصاصی كه شامل يك قفسه امن، برق پرقدرت و اينترنت پرسرعت اختصاصی و دارای امنيت و پشتيبانی میباشد قرار داده شود.
معمولا ارگانهایی مانند بانکها و دانشگاهها از این سرویس استفاده مینمایند.
همچنین ارتقاء سخت افزار سرور برای مالک سرور مجاز بوده و طی هماهنگی قبلی با دیتاسنتر انجام میگردد.
در کولوکیشن تنها هزينههای مربوط به نگهداری سرور از كاربر دريافت میشود و طبيعتاً هزينهها به شكل چشمگيری كاهش میيابند.
کلود یا ابری
به سرورهای مجازی اختصاصی که در زیرساخت رایانش ابری ایجاد و مدیریت میشوند سرور ابری گفته میشود.
کلود به تعداد نامحدودی از دستگاهها اجازه میدهد به عنوان یک سیستم واحد عمل کنند. سرورهای ابری یا کلود همان سرورهای اختصاصی مجازی هستند که بر روی زیرساخت ابری و در محیط رایانش ابری ارائه میگردند.
سرورهای کلود از قابلیت اطمینان بسیار بالاتری نسبت به سرورهای سنتی برخوردار هستند.
بزرگترین مزیت سرورهای ابری مقیاسپذیری و هزینه کمتر نسبت به سرورهای دیگر مانند اختصاصی است.
سرور ابری از مشکلات سخت افزاری که ممکن است در سرورهای فیزیکی رخ دهد مبرا است و پایدارترین گزینه برای مشاغلی است
که میخواهند هزینه کمتری داشته باشند. سرورهای ابری سرویس سریعتری ارائه میدهند در نتیجه با هزینه مشابه سرور فیزیکی منابع و خدمات سریعتری دریافت خواهید کرد.
همچنین بروزرسانی آن بسیار آسان و سریع است.
وب سرور
Web Server (وب سرور)، به سختافزار یا نرمافزار، یا هر دو آنها که به همراه یکدیگر کار میکنند، گفته میشود.
از جنبه سخت افزاری، وب سرور، یک رایانه است که نرمافزار وب سرور و فایلهای اجزای وب سایت را ذخیره میکند.
این وب سرور به اینترنت متصل است و از تبادل اطلاعات با سایر دستگاههای متصل به وب، پشتیبانی میکند.
از جنبه نرم افزاری، یک وب سرور، شامل چندین بخش (حداقل یک سرور http) است که چگونگی دسترسی کاربران به فایلهای روی هاست را کنترل میکند.
یک سرور http بخشی از نرم افزاری است که آدرس های وب( URL ها) و http (پروتکلی که مرورگر شما برای مشاهده صفحات وب استفاده می کند) را درک میکند.
این سرور از طریق نام دامنه وبسایتهایی که در آن ذخیره میشوند، قابل دسترسی است و محتوا را به دستگاه کاربر ارائه میدهد.
وب سرور به اینترنت متصل است و از تبادل اطلاعات با سایر دستگاه های متصل به وب، پشتیبانی می نماید.
وب سرور، وظیفه دارد محتوای یک وبسایت را برای کلاینتی که آن را درخواست کرده، ذخیرهسازی یاارسال نماید.
محتوای درخواست شده، ممکن است متن، عکس، فیلم و یا اطلاعات یک اپلیکیشن باشد.
رایج ترین نوع کلاینت نیز مرورگرها می باشد. زمانی که شما سایت را بارگذاری میکنید یا با کلیک بر روی لینک دانلود، فایلی را دانلود میکنید، مرورگر در حال ارسال درخواست شما به وب سرور آن وبسایت است.